روش دم کردن:

متناسب با علاقه خود نسبت به رنگ و غلظت چای، ۱ کیسه چای در فنجان یا قوری مناسب که محتوی آب جوش است، قرار دهید. پس از ۱۰ دقیقه، کیسه چای را خارج نموده و از نوشیدن لذت ببرید.

دمنوش خالص گل گاوزبان مثلثی نیوشا

نام لاتین: Borage

دمنوش گل گاوزبان یکی از دمنوش های میشه گفت سنتی ما ایرانیهاست که وقتی اسم دمنوش میاد شاید اولین دمنوشی که به ذهنمون بیاد گل گاوزبان باشه . دمنوش گل گاوزبان اونم به صورت خالص در میان دمنوش های نیوشا جاش خالی بود که بصورت دمنوش خالص گاوزبان مثلثی نیوشا اضافه شد.

گل‌گاوزبان دارای نيترات پتاسيم، كلسيم، منگنز، منيزيم، اسيد فسفريک و آلانتوئين است.

کاهش اضطراب و استرس

 در پژوهشی، ۳۵ بيمار مبتلاء به اختلال افسردگی عمده ی خفيف تا متوسط را بررسی کردند. این بیماران، به صورت تصادفی دارونما يا ۳۷۵ ميلي گرم از عصاره ی آبی گل گاوزبان دريافت كردند. آنها، طی شش هفته بررسی شدند و نتایج نشان داد، در هفته هاي پایانی، عصاره ی گل گاوزبان نسبت به دارونما برتری داشت البته اين اختلاف در هفته ی چهارم معني دار و در هفته ی ششم نزديك به معنی دار بود. عصاره ی گل گاوزبان در هيچ كدام از هفته ها بيش از دارونما عوارض جانبی ايجاد نكرد.

تنظیم ضربان قلب

مصرف گل‌گاوزبان به همراه لیموعمانی، موجب كاهش ضربان قلب پايه و ضربان قلب پس از تزريق فنیل اِفرین شد. بيشترين اثر مربوط به عصاره ی ليمو عمانی و گل‌گاوزبان با دوز ۱۰۰ميلي‌گرم بر كيلوگرم بود و بين گروه دم‌كرده ی گياهان مزبور و گروه كنترل، از نظر ضربان قلب پايه، اختلاف معنی داري وجود داشت. خاصيت پايين‌آورندگی ضربان قلب اين عصاره‌ها بيش از خاصيت پايين‌آورندگی فنيل‌ اِفرين با دوز ۶/۶۸۸ ميلی‌گرم بر كيلوگرم بود. یافته های این آزمایش نشان می دهد مصرف دم‌كرده ی گل گاوزبان  سبب افزایش فشار خون می شود ولی مصرف آن به همراه لیمو عمانی برای كاهش ضربان قلب مفید است.

ضد تشنج

مطالعات فیتوشیمیایی، وجود فلاونوئیدها را در این گیاه نشان داده و ثابت شده است که این ترکیب ها مـی تواننـد بـا اتصـال بـه گیرنـده هـای بنزودیازپینی، اثری مشابه آنها از خود بـر جـای گذارنـد. در ایـن مطالعـه، نتایج به دسـت آمـده، نشـان داد کـه عصـاره ی متـانولی گل گاوزبان در موش سوری، آثار ضـد تشنجی دارد. عصاره ی این گیاه، زمـان شـروع تشـنج را نسبت به گروه شاهد که فقط پیکروتوکسـین دریافـت کردنـد، بـه میــزان چشمگیری بــه تــأخیر انداخت.

ترمیم و جلوگیری از پیری پوست

 پژوهشی منتشر شده در  فصلنامه ی دانشگاه علوم پزشکی لرستان اثر گل گاوزبان بر بهبودی و عود درماتیت اتوپیک (یک بیماری مزمن پوستی) را بررسی کرد. اين مطالعه برای مقايسه ی تأثير كورتون و عصاره ی گل گاوزبان بر بهبودي و عود ضايعات كودكان مبتلا به درماتيت اتوپيك انجام گرفت. در این کارآزمایی بالینی دو گروه ۲۵ نفره(کودکان تا ۱۲ سال) بیمار مبتلا به درماتیت اتوپیک به طور تصادفی انتخاب و به صورت یک درمیان برای آن ها کورتون موضعی یا عصاره ی گل گاوزبان تجویز شد. یافته های این بررسی ۲۰ روز پس از شروع درمان مشخص کرد كه ميزان بهبودي در پاسخ به مصرف عصاره ی گل گاوزبان ۷۲ درصد، خوب، ۴ درصد، متوسط و ۲۴ درصد، ضعيف بوده است. در حاليكه با مصرف كورتون، میزان بهبودی، ۲۴ درصد خوب، ۱۲ درصد متوسط و ۶۴ درصد ضعيف بود. ضايعات پوستی هم، پس از مصرف عصاره و تا ۱۰ روز پس از قطع مصرف آن اصلأ عود نداشت؛ در حاليكه پس از استفاده ی كورتون موضعی، ۶۴ درصد عود متوسط و ۳۶ درصد عود كم مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده به دلیل میزان بیشتر بهبودی و عود کمترِ بیماری با عصاره ی گل گاوزبان نسبت به کاربرد داروی کورتون می توان از عصاره ی این گیاه در درمان درماتیت پوستی استفاده کرد.

کاهش التهاب مفاصل

پژوهشی به منظور بررسی عصاره ی گل گاوزبان در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام شد. در این کارآزمایی بالینی دو سوکور، به مدت ۲۴ هفته، به ۳۷ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید، به میزان ۱/۴ گرم عصاره ی گل گاوزبان داده شد. نتایج این بررسی نشان داد که مصرف عصاره ی این گیاه علائم بالینی آرتریت در این افراد را بدون ایجاد عوارض جانبی کاهش داد.

 بهبود عملکرد کلیه

پژوهشی با هدف تعيين تأثير مصرف دمكرده ی گل گاوزبان بر بيوشيمي ادرار و خون بيماران غير دياليزي مبتلا به نارسايي كليه انجام گرفت. در اين كارآزمايي باليني يك گروه ۲۵ نفره از بيماران بالغ مبتلا به CRF (نارسایی مزمن کلیه) به طور تصادفي انتخاب و براي آنها دمكرده ی گل گاوزبان به مدت يك هفته، روزي دوبار تجويز شد. بهبودي نسبي و پيشگيري از شدت نارسايي مزمن كليه با افزايش ميزان تصفيه ی گلومرولي (GFR) مشخص شد. استفاده از دمكرده ی گل گاوزبان دو بار در روز به مدت يك هفته، نشان داد كه GFR بيماران به ميزان كاملاً مشخصی افزايش يافته است. از ديگر شاخص هاي بهبودي و كنترل پيشرفت CRF، كاهش ميزان فشار خون و وزن بيماران است زيرا تجمع مايعات در بدن سبب افزايش اين دو شاخص مي شود. در اين مطالعه پس از مصرف گل گاوزبان، كاهش مشخصي در ميزان فشار خون و وزن بيماران مشاهده شد. براساس نتايج اين بررسي، دفع كراتينين، سديم و فسفر ادرار بيماران، افزايش يافت كه نشانه هاي خوبي از تأثير مصرف این گياه بود. با توجه به بی عارضه بودن گياه و تأثير مصرف خوراكي آن بر بهبود برخي معيارهاي عملكرد كليه مثل افزايش GFR، مي توان مصرف دمكرده­ی آن را به بيماران مبتلا به نارسايي كليه ی خفيف تا پيشرفته توصيه کرد.

تنظیم قند خون

پس از بررسی تأثیر عصاره ی هیدروالکلی گیاه گل گاوزبان بر بهبود بیماری قندخون، پژوهشی در مجله ی علوم پزشکی پارس منتشر شد. در این مطالعه تأثیر گل گاوزبان روی ۳۰ موش صحرایی نر دیابتی شده به صورت تزریق عصاره ی داخل صفاقی، به مدت ۳۰ روز بررسی شد. سطح  انسولین درحیوانات تحت تیمار با دوز۶۰۰ میلی گرم برکیلوگرم عصاره ی گل گاوزبان نسبت به گروه دیابتی افزایش معنی‌داری را نشان داد و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز هم درگروه‌های دریافت‌کننده ی دوزهای ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به گروه دیابتی افزایش یافت.

ضد سرطان

تحقیقات نشان می دهد که گیاه گل گاوزبان، خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهش زایی دارد که با رشد سلول های سرطانی مبارزه می کند. مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که عصاره ی این گیاه فعالیت سلول های سیتوتوکسیک را افزایش می دهد (سلول های سیتوتوکسیک به طور چشمگیری از عمر سلول های سمی و سرطانی می کاهد). مکمل های گل گاوزبان از DNA سلولی محافظت می کنند و آسیب های اکسیداتیو که باعث التهاب و بیماری می شوند را به طور طبیعی کاهش می دهند.

دانستنی های گل گاوزبان

• کشت گل گاوزبان در دو فصل بهار و پاییز انجام می‌شود و بهترین روش، کاشت بذر در فصل پاییز است.
• در افسانه های رومی آمده است که اگر زنی مقدار کمی از این گیاه را در نوشیدنی مردی بریزد به او شجاعت می دهد.
• هومر شاعر و مورخ یونانی گل گاوزبان را شادی آور و غم زدا دانسته است.
• گل گاوزبان در فرانسه «شكوفه ی آبی تندرستی» ناميده می شود زيرا گل های آن به رنگ آبی  و داروی مناسبی برای درمان حساسیت های دهقانان، هنگام كاركردن است.
• گل گاوزبان در ایران، از گیاهان بومی گیلان به شمار می رود و در بسیاری نقاط این استان، به شکل خودرو وجود داشته است. هرسال از زمين های زير كشت گياه طبی گل گاوزبان در استان گيلان، بيش از ۴۰۰ تن محصول به ارزش اقتصادی بيش از پنج ميليارد ريال برداشت مي شود.

گل گاوزبان در طب سنتی

خواص دارویی گل گاوزبان را رومی ها از اوایل قرن سوم پیش از میلاد شناخته و به اروپا معرفی کردند. ایشان، از سالیان بسیار دور برگ های این گیاه را می خیساندند و آن را همچون نوشیدنی ارزشمندی برای آرامش بخشی و برطرف نمودن مشکلات عصبی استفاده می کردند. جان جرارد گیاه شناس قرن شانزدهم معتقد بود که گل گاوزبان افراد را شاد و سرزنده می کند.

پلینی دالدر فیلسوف رومی اعتقاد داشت که این گیاه ضد افسردگی است و افراد را شجاع می کند. جان اِولین (John evelyn،) نویسنده ی انگلیسی قرن هفدهم میلادی، می نویسد: «گل گاوزبان بیماری و تنبلی را دور می کند، طبع گرم و خشکی دارد، جويدن برگ تازه اش، به طور سنتی برای درمان جوش های چركی دهان مفيد و دم كرده ی آن برای تنگی نفس سودمند است. این گیاه، از بين برنده ی افسردگی، كاهنده ی فشارخون، شادی آور، رقيق كننده ی خون، رفع كننده ی اضطراب و دلهره و از بين برنده ی تپش قلب است. گياهی خواب آور، معرِق و باز كننده ی عروق است، همچنين ضدبلغم و سودا، تب و سرفه بوده و برای نفخ مؤثر است.

تاریخچه گل گاوزبان

گل گاوزبان با نام علمی Echium amoenum بومی مناطق محدودی از بخش های شمالی ایران و قفقاز است. این گیاه در بسیاری از مناطق اروپا، غرب آسیا و آمریکای شمالی می روید و اغلب به صورت وحشی در کناره ی رودخانه ها دیده می شود. در اوایل قرن نوزدهم قسمت های جوان گیاه مثل شاخ و برگ آن، به صورت پخته شده یا سالاد مصرف می شد. گیاه شناسان قدیم، گاهی این گیاه را Bugloss هم نامیده اند. برپایه ی برخی مستندات، Borago، نام لاتین گل گاوزبان، تحریفی از کلمه ی Corago( Cor به معنی قلب و ago  به معنی گذشته) است. این نامگذاری به سبب تأثیر این گیاه بر قلب انسان بود. هر چند، جان استیو هنسلو(۱۸۶۱-۱۷۹۶) گیاه شناس انگلیسی، معتقد بود این کلمه از barrach، واژه ای از زبان ایرلندی کهن (سلتی) به معنی مرد دلاور، مشتق شده است.